efe oyaları

Efeler, zeybekler
Zeybek Tavaslılar için vazgeçilmez bir oyundur.
 Tarihimize bakılırsa zeybek oyununun çıkışı olarak farklı yaklaşımlar vardır. Kimileri ilkçağ Anadolusunda bağbozumu şenliklerinde pekmez ve şarap ezme ritüelinin taklit edilmesiyle ortaya çıktığını savunur. Kimileri, adını verdiği zeybek oyununun efesinin hareketlerinin oyuna aktarılmasıyla oluştuğunu savunur.
 Ayrıca efelerin giydikleri elbiselerinde ayrı bir anlamı vardır. Erkek oyuncuların başlarına bağladıkları oyalı ve işli bir takım aksesuarların üzüm taneleri, asma yaprakları gibi bir takım ilişkili öğeleri simgeledikleri bilinir. Kadınlarda erkeklerde ortak kullanılan fes, yer yer değişiklik gösterse de ana hatlarıyla aynıdır.

Antik zafer esi koleksiyonundan harika iğne oyaları .daha doğrusu efe oyaları .zamanında efeler in başlarına taktıkları rengarenk renkleri ile asil oyalar .

EFE GİYSİLERİ:

BAŞA GİYİLENLER: Başta vişneçürüğü renginde kozalı fesin üzerine, güzel oyalarla bezenmiş renkli bir ‘’DALIBURUZ’’ sarılır. Siyah koza fesin tepe noktasından başlayıp Dalıburuzun altından başlayıp enseye kadar uzanır.

İÇE GİYİLENLER: Erkekler sırtlarına ‘’KUZGUN’’ adı verilen yastıkla beslerler. (Efeyi arkadan gelecek darbelere, kesici silahlara karşı koruması içindir.) Üzerine ‘’KAPUT’’ bezinden ‘’İÇLİK’’ giyilir. İçlik üstüne hakim yakalı ya kilim desenli veya beyaz üzeri çizgili kollu ‘’ZIBIN’’ giyilir.

BEDENE GİYİLENLER: Zıbın üzerine donuk mavi çuhadan yapılan, üzeri kaytan işlemeli çaprazlamasına düğmelenen, kolsuz ‘’DELME’’ giyilir. Delme üzerine gene aynı renkte ve işlemelerden yapılan kollu ‘’CEPKEN’’ giyilir. Kasıkla göğüs arasına (bele) üst üste çift ‘’ŞAL KUŞAK’’ dolanır. Onu üstüne de üzerinde halkın işlev ve uğraşılarını sembolize eden işlemeler bulunan ‘’GOLAN’’ sarılır. Kök boya ile boyanmış ibrişimden el tezgâhında dokunmuş üç cm eninde üç metre uzunluğundadır. Golan üstüne işlemeli deriden yapılmış iki sıra kayışla bele bağlanan ‘’KÜTÜKLÜK’’ takılır. Tavas yöresine has en önemli parçadır. Üstünde leğen ve su ibriği ( Efelerin temizliğini sembolize eder) Karasaban, yaba, dirgen, tırmık (Geçim kaynağının çiftçilik olmasını yansıtır.) silah türleri ile ilgili figürler avcı ve av hayvanlarını sembolize eden motiflerdir. Mavi çuhadan, siyah kaytan işlemeli ‘’ŞALVAR’’ diz kapağı üzerine kadar uzanır ve bele işlemeli ‘’UÇKUR’’ ile bağlanır. Şalvar uçkuru, belin arka tarafından ‘’PIRDÖNDÜ’’ ve ‘’FİTİL’’ aracılığıyla bağlanır.
AYAĞA GİYİLENLER: Diz kapağının altına dek uzanan, işlemeli, kozalı yün çorap giyilir. Onun üzerine de ‘’BODİM’’ denilen siyah körüklü çizme giyilir. Çizme almaya gücü yetmeyenler de ayakkabı üzerine ‘’TOZLUK’’ giyerlerdi.
AKSESUARLAR: Beldeki şal kuşağı zeybeğin yavuklusundan nişanlılık sembolü yöremiz kızlarının el emeklerinin ürünü olan ‘’ÇEVRE’’ adlı mendil sokulur. Bir ucu ‘’DELME’’ ye bağlı ‘’KÖSTEK’’ diğer ucu cep saati ile birlikte kuşağın içine yerleştirilir. Yine kuşağın efenin en önemli silahlarından olan ‘’KAMA’’ sokulur. Kuşağın içerisine ayrıca ‘’PİŞTOV’’ denilen tabanca yerleştirilir. Ayrıca para kesesi, tütün kesesi ya da tabaka ve tesbih diğer aksesuarlardır.